Podręcznik polowy Haier L16t3

Haier L16t3 to profesjonalny podręcznik polowy, który oferuje szeroki zakres funkcji i możliwości. Przeznaczony jest dla tych, którzy szukają profesjonalnego i wysoce wydajnego rozwiązania do zarządzania polowymi zadaniami i wymagającymi projektami. Podręcznik polowy Haier L16t3 jest wyposażony w wielofunkcyjne panele sterowania, zaawansowane algorytmy wykrywania i wiele innych funkcji, które ułatwiają śledzenie polowych działań. Podręcznik polowy L16t3 oferuje szereg niestandardowych modułów do przetwarzania danych, w tym konwersji plików, wizualizacji danych, wykrywania wzorców i wiele innych. Jego wysoce skalowalna architektura pozwala użytkownikom na wydajne zarządzanie i obsługę zadań polowych.

Ostatnia aktualizacja: Podręcznik polowy Haier L16t3

Aplikacje dostępne w

Regulamin

Deklaracja dostępności

Polityka prywatności

O projekcie

Standardy techniczneNa stronie znajdują się materiały, które powstały ze środków Unii Europejskiej w ramachEuropejskiego Funduszu Społecznego (Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007−2013 oraz ProgramOperacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014−2020)

Witam:) Polowy podręcznik saperski (1928) Złote monety Mapa witryny

Witam:)‎ > ‎ Polowy podręcznik saperski (1928)   Strona poświęcona skanowaniu książki z 1928 roku pt. :Zawartość do ściągnięcia na "chomiku": polowy_podrecznik_saperski. zip 1230 stron -> 103, 4 MB Poniżej spis treści oraz próbki paru przypadkowych stron. Strony próbne:03_045_Roboty_betonowe 03_073_Organizacja_rob_fort 04_001_Przeprawy_przez_rzeki 04_051_Mosty_pontonowe 05_003_Minerstwo_naziemne 06_003_Elektrotechnika 06_067_Elektrotechnika 06_242_Maszynoznawstwo 07_027_Taktyka Subskrybuj posty

Geneza i funkcjonowanie folwarku pańszczyźnianego

Pod koniec średniowiecza realna wartość dochodów szlachty, czerpanych głównie z czynszówczynszów chłopskich, zaczęła się obniżać. Było to następstwem inflacyjnego spadku wartości pieniądza oraz postępującym rozdrobnieniem majątków szlacheckich. Jednocześnie zwiększały się koszty utrzymania związane ze stylem życia szlachty. Zmierzając do podwyższenia swych dochodów, szlachta przystąpiła do bardziej aktywnego udziału w życiu ekonomicznym.

Czynnikiem sprzyjającym aktywizacji gospodarczej szlachty było pojawienie się dogodnych warunków sprzedaży produktów rolniczych. Dobra koniunktura w rolnictwie związana była z rozwojem miast w Polsce. Wzrastająca liczba ludności żyjącej z zawodów pozarolniczych powodowała wzrost zapotrzebowania na zboże. Już w końcu średniowiecza każde miasto było ośrodkiem rynku lokalnego.

Ogromny wpływ na rozwój folwarku szlacheckiego wywarła rewolucja cen, która nastąpiła w Europie Zachodniej w XVI w. Polegała ona na gwałtownym wzroście cen. Najszybciej rosły ceny produktów rolniczych, nieco wolniej wyrobów przemysłowych. Rozwój produkcji przemysłowej w Europie Zachodniej i zwiększanie się liczby ludności zatrudnionej w tym sektorze gospodarki wywoływały wzrost zapotrzebowania na polskie zboże. Handel z tymi rejonami stał się możliwy dzięki odzyskaniu przez Polskę w 1466 r. Gdańska.

Indeks górny Opracowanie własne. Indeks górny koniec

Indeks górny Opracowanie własne. Indeks górny koniec

Bardzo ważną przesłanką rozwoju folwarku pańszczyźnianego była coraz silniejsza, w miarę rozwoju parlamentaryzmu i wzrostu znaczenia sejmu walnego, pozycja polityczna szlachty.

Uaktywnienie się gospodarcze szlachty polegało na zakładaniu folwarkówfolwarków, czyli dużych gospodarstw rolnych, produkujących na sprzedaż. Ze względu na spadek wartości czynszów szlachta coraz częściej rezygnowała z tej formy renty feudalnejrenty feudalnej, zamieniając ją na rentę odrobkową, nazywaną potocznie pańszczyznąpańszczyzną. Chłopi, zamiast płacić czynsz, wykonywali w ramach pańszczyzny prace polowe w folwarku - stąd nazwa gospodarki folwarczno‑pańszczyźnianej. Zyski płynące z folwarków wkrótce zaczęły wielokrotnie przewyższać dochody z czynszów, co spowodowało ich szybki rozwój.

W poprzednich wiekach gospodarstwo własne pana feudalnego (tzw. rezerwa pańska) było bardzo małe i służyło zaspokajaniu potrzeb domowników. W celu powiększenia ich do rozmiarów gwarantujących duże zyski szlachta zagospodarowywała nieużytki, zajmowała działki opuszczone przez chłopów, wykupywała folwarki sołtysów. Czasem pomniejszała gospodarstwa kmieci lub przenosiła ich na grunty gorszej jakości.

Na obszarach silnie zurbanizowanych, gwarantujących zbyt zboża na rynku lokalnym, rozwijały się folwarki autonomiczne. W pobliżu spławnych rzek, którymi można było transportować zboże do portów morskich, rozwijały się folwarki ekspansjonistyczne, czyli specjalizujące się w produkcji na eksport. Zdecydowaną przewagę miały folwarki autonomiczne – na eksport szło zaledwie 25–30 proc. globalnej produkcji przeznaczonej na sprzedaż.

Ziemie folwarczne uprawiane były przez chłopów w zamian za prawo użytkowania ziemi, której właścicielem był szlachcic. Z drugiej strony ograniczała wyzysk chłopów, ponieważ pan nie mógł dopuścić do takiego zubożenia gospodarstw kmiecych, że nie byłyby w stanie utrzymać zwierząt pociągowych.

Skutki gospodarcze i społeczne rozpowszechnienia się folwarku pańszczyźnianego

Wprowadzenie folwarku było ważnym impulsem przyśpieszającym rozwój gospodarczy kraju. W okresie rozkwitu gospodarki folwarczno‑pańszczyźnianej wzrosła ogólna powierzchnia pól uprawnych. Wzmożony eksport zbóż spowodował dodatni bilans handlowy z krajami Europy Zachodniej i zwiększył polski udział w handlu międzynarodowym. Eksport zboża z Polski wzrósł średnio z około 30 tys. ton rocznie na początku XVI w. do około 80 tys. w połowie stulecia i około 130‑150 tys. na początku XVII w.

Rozwój gospodarki folwarczno‑pańszczyźnianej pogorszył prawne położenie chłopów. Zaostrzeniu uległo poddaństwopoddaństwo, obejmujące trzy formy zależności chłopa od pana: gruntową, sądową i osobistą. Najpoważniejszym aspektem poddaństwa osobistego było ograniczenie swobody wyboru miejsca zamieszkania – statuty piotrkowskie praktycznie przywiązywały chłopa do ziemi. Poddaństwo sądowe, związane z patrymonialnym sądownictwem pana feudalnego, uległo zaostrzeniu na skutek decyzji Zygmunta Starego o nieingerowaniu w spory między panem a jego chłopem. Systematycznie zwiększał się wymiar pańszczyzny. W średniowieczu było to kilka–kilkanaście dni w roku. Ustawy sejmów bydgoskiego (1520 r. ) i toruńskiego (1521 r. ) wprowadziły obowiązek pańszczyzny tygodniowej. W połowie XVI w. wymiar pańszczyzny wzrósł do 3 dni w tygodniu z 1 łanu. Chłopi często wywiązywali się z tego obowiązku wysyłając do pracy najętych parobków.

Wykonywana przez chłopów renta odrobkowa przyjmowała dwie formy: pańszczyzny sprzężajnej, wykonywanej przez chłopa z użyciem własnego zaprzęgu, oraz pieszej. Taka organizacja dawała szlachcie dodatkowe oszczędności – folwark nie potrzebował własnych zwierząt pociągowych i narzędzi rolniczych. Właśnie z tego powodu szlachta dbała o to, żeby dochodowość gospodarstw chłopskich nie spadła poniżej poziomu umożliwiającego im utrzymanie zwierząt pociągowych i zakupu niezbędnych narzędzi rolniczych.

Ludność wiejska ulegała wyraźnemu rozwarstwieniu. Źródła z drugiej połowy XVI w. wymieniają trzy podstawowe typy gospodarstw chłopskich: kmiece (pełnołanowe), półkmiece (półłanowe) i zagrodnicze (średnio ćwierćłanowe). Wielkość łanu była zróżnicowana – np. w Małopolsce wynosił 23–28 ha, a na Mazowszu 16, 8–17 ha. Na wsi mieszkali też dysponujący zaledwie przydomowym ogródkiem chałupnicy i bezrolni komornicy. Poza ludnością utrzymującą się tylko z rolnictwa ziemię posiadali rzemieślnicy wiejscy. Należeli do nich młynarze, kowale, szewcy i cieśle.

Ekspansja gospodarcza szlachty negatywnie odbiła się na rozwoju miast. Szlachta widziała w mieszczaństwie rywala gospodarczego i sojusznika króla w jego dążeniu do wzmocnienia władzy monarszej, dlatego powstała polityka eliminacji mieszczan z wszystkich dziedzin życia politycznego i gospodarczego. Katastrofalna dla mieszczaństwa była konstytucja z 1565 r., która zakazywała kupcom polskim wywożenia towarów krajowych za granicę. Dodatkowym ograniczeniem było również to, że tylko kupiec obcy miał odtąd prawo przywozić towary zagraniczne.

W XVI w. podniósł się poziom polskiego rolnictwa – pod względem wydajności dorównywał krajom zachodnioeuropejskim. Panującym systemem uprawy roli była trójpolówka. Zakładała ona, że pole dzielono na trzy części (stąd nazwa) i każdego roku obsiewano dwie z nich, trzeciej pozwalając na odpoczynek - zwykle zamieniano ją na pastwisko. Na uprawianych ziemiach jedną część przeznaczano jesienią na zboże ozime, drugą - na zboże jare wysiewane na wiosnę (patrz grafiki poniżej).

Głównym narzędziem uprawy roli był drewniany pług koleśny z odkładnicą i żelaznym lemieszem. Na obszarach wschodnich stosowano sochy. W powszechnym użyciu były drewniane brony. Do zbiorów zbóż używano sierpa, a do koszenia trawy kosy.

Na mapie gospodarczej Polski wyodrębniły się tereny wyspecjalizowane w produkcji określonego towaru. Cała północno‑zachodnia Polska to region zbożowy. Natomiast na ziemiach leżących między Dniestrem a Prypecią przede wszystkim hodowano woły, które następnie przepędzane były na Śląsk. W tym rejonie najczęściej panowała gospodarka czynszowa. Na Litwie szeroko eksploatowano lasy. Do głównych towarów eksportowych należały drewno, półfabrykaty drzewne, miód i wosk. Małopolska rozwinęła wydobycie soli oraz górnictwo i hutnictwo metali.

Słownik

Słowa kluczowe

pańszczyzna, folwark, feudalizm, gospodarka folwarczna, chłopi

Bibliografia

Dzieje Polski, pod red. J. Topolskiego, Warszawa 1977.

Grzybowski S., Dzieje Polski i Litwy (1506‑1648). Wielka historia Polski. Tom 4, Kraków 2000.

Markiewicz M., Historia Polski 1492‑1795, Warszawa 2004.

Morawski W., Dzieje gospodarcze Polski, Warszawa 2010.

Topolski J., Polska w czasach nowożytnych. Od środkowoeuropejskiej potęgi do utraty niepodległości (1501‑1795). Polska. Dzieje narodu, państwa i kultury, tom II, Poznań 1999 r.

Cios S., Ryby i rybactwo w dawnym Gdańsku, „Mówią Wieki” wydanie specjalne 3/2013, Gdańsk – miasto wielkiej historii.

Janik M., Czy gospodarka Rzeczypospolitej Obojga Narodów kończyła się na folwarku pańszczyźnianym? , „Mówią Wieki” 9/2016.

Mączak A., Gdy czerwiec polski barwił Europę, „Mówią Wieki”

Targowski M., Olędrzy i menonici nad Dolną Wisłą, „Mówią Wieki” 11/2014.

Wyczański A. Folwark szlachecki, „Mówią Wieki”10/1964.